De Jan Hezemansstraat is een van de verbindingsstraten tussen de Aartshertogenlaan en de Van Rijckevorsel van Kessellaan. De straat is genoemd naar Joannes Cornelius Antonius (Jan) Hezemans ('s-Hertogenbosch 1833 - 1909). Als jonge klerk op het Bureau van de Godshuizen kwam hij regelmatig in contact met het verleden van 's-Hertogenbosch. De Godshuizen voerde in die tijd regelmatig processen over het betalen van renten, waarvoor Hezemans bewijzen uit archieven moest aandragen. Hij raakte zeer geïnteresseerd in het Bossche verleden. In 1864 werd Hezemans tot beambte benoemd bij De Nederlandsche Bank, een functie die hij 44 jaar heeft bekleed. In 1877 werd hij gemeentearchivaris van 's-Hertogenbosch. 's Maandags vanaf 14.00 uur, als hij klaar was met zijn andere werk op de bank, was Hezemans op het stadhuis werkzaam. Omdat zijn voorganger R.A. van Zuylen het oude archief toegankelijk had gemaakt, kreeg hij de gelegenheid om te publiceren. Al op jonge leeftijd schreef Jan gedichten. Hij leerde de letterkundige J.A. Alberdingk Thijm kennen; mede via hem werd Hezemans medewerker bij De Dietsche Warande, Tijdschrift voor Nederlandsche Oudheden en Nieuwe Kunst en Letteren. Onder zijn eigen naam en onder het pseudoniem Joannes de Busco heeft hij veel gepubliceerd, zowel proza als poëzie. Hij schreef vaak onder invloed van de opkomende katholieke emancipatie. Bij velen heeft hij belangstelling weten te wekken voor de Bossche en Brabantse geschiedenis. De naam van Jan Hezemans is ook verbonden met de Sint-Jan. Hij heeft er veel over gepubliceerd. Zijn eerste boek over onze kathedrale basiliek schreef hij in 1866, er volgden vele artikelen. In 1899 publiceerde Hezemans het werk waar hij twintig jaar aan had gewerkt: 's-Hertogenbosch tussen 1629 en 1798. Historische Studiën. In 1977 werd dit standaardwerk herdrukt. Zijn broer Lambert (1841 - 1909) was als restauratiearchitect verantwoordelijk voor de werkzaamheden aan de Sint-Jan. Tussen 1858 - 1910 werd het gehele gebouw zowel inwendig als uitwendig gerestaureerd. De korte toegangsweg vanaf de Rompertsebaan naar de Jan Hezemansstraat heet officieel Jan Hezemanspad. Een straatnaambordje is er echter niet. Op 27 juli 1943 kreeg Jan Hezemans een straatnaam in onze stad toegewezen. In normale tijden worden straatnamen vastgesteld door de gemeenteraad. In het geval van de Jan Hezemansstraat gebeurde dit door het college van B & W, omdat tijdens de oorlogsjaren de gemeenteraden buiten werking waren gesteld. | 9 |
Den Bosch - Sedert 1943 kent de Bossche wijk De Vliert de Jan Hezemansstraat. Jan Hezemans werd geboren in 1833 en overleed in 1909 op 75-jarige leeftijd. Hij werkte als jonge klerk op het Bureau van de Godshuizen. Hij kwam daardoor zeer regelmatig in contact met het Bossche verleden, omdat de Godshuizen over het betalen van renten dikwijls processen voerde, waarvoor Hezemans de bewijzen moest aandragen. Hij raakte zeer geïnteresseerd in dit verleden.
In 1864 werd hij benoemd tot beambte bij De Nederlandsche Bank, een functie die hij 44 jaar heeft verricht. Op 31 december 1908 (toen hij 75 jaar oud was ging hij met pensioen, maar daar heeft hij slechts zes weken van kunnen genieten.
Al op jonge leeftijd maakte Hezemans verzen. Hij leerde daardoor de letterkundige J.A. Alberdingk Thijm kennen. Door deze relatie kreeg Hezemans eveneens contacten met andere letterkundigen en werd hij medewerker aan De Dietsche Warande, Tijdschrift voor Nederlandsche Oudheden en Nieuwe Kunst en Letteren. Hezemans schreef zowel proza als poëzie. Onder zijn eigen naam en onder een schuilnaam (Joannes de Busco) heeft hij veel gepubliceerd.
In 1877 werd Hezemans gemeente-archivaris van 's-Hertogenbosch. 's Maandags om twee uur, als hij klaar was met zijn andere werk op de bank was hij op het stadhuis werkzaam. Omdat zijn voorganger het oude archief toegankelijk had gemaakt, was er voor hem veel gelegenheid om te publiceren. In 1866 had hij al een boek doen uitgeven over de Sint-Jan, in 1899 publiceerde hij het boek waaraan hij twintig jaar had gewerkt: "'s-Hertogenbosch tussen 1629 en 1798. Historische Studiën". In 1977, dus bijna tachtig jaar na het verschijnen ervan, werd dit standaardwerk herdrukt.
In 1884/1885 begaf Hezemans zich in de discussies over het juiste stichtingsjaar van 's-Hertogenbosch: 1184 of 1185, een onenigheid die een eeuw later opnieuw zou oplaaien.
Er was een duidelijke relatie tussen Hezemans en de Sint-Jan. Hij heeft er veel over gepubliceerd. Deze relatie was er tevens, omdat zijn broer Lambert (1841-1909) er bij de restauratiewerken betrokken was. Hij werkte er al vanaf 1858, maar was vanaf 1863 als restauratiearchitect verantwoordelijk voor de werkzaamheden aan de kerk. Hij bleef deze functie behouden tot zijn dood. In deze periode werd bijna het gehele gebouw in- en uitwendig gerestaureerd.
Jan Hezemans is een leerling en geestverwant geweest van Alberdingk Thijm op het gebied van de kerkelijke kunst (de gothiek), en dat van letterkunde in geschiedenis. De romanticus schreef veelal onder invloed van de katholieke emancipatie die in de tweede helft van de negentiende eeuw sterk opkwam. Door zijn boeiende manier van schrijven heeft hij bij velen belangstelling voor de Bossche en Brabantse geschiedenis bij weten te brengen.
's-Hertogenbosch heeft hem geëerd door een straatnaam naar hem te noemen; de Jan Hezemansstraat. Bovendien heet de korte dwarsverbinding van deze straat: Jan Hezemanspad. In Eindhoven is eveneens een Jan Hezemanspad.
|
1986 |
Henny MolhuysenStraat en naam : Jan HezemansstraatBrabants Dagblad donderdag 21 augustus 1986 (foto) |
5212 ES 2..20